Budowanie wnętrza światłem na przykładzie sklepu - Hurtownia Elektryczna Grodno

Wchodząc do pomieszczenia, ogarniamy je wzrokiem. Wrażenie, jakie w nas wywoła, jest sumą wystroju i oświetlenia. To, jak ustawione są meble, z czego są wykonane, co wisi na ścianach, jaki jest sufit, jakie rośliny oraz wiele jeszcze innych elementów wpływają na wystrój wnętrza. Dopiero jednak elektryczne oświetlenie może wydobyć to wszystko na "światło dzienne".

Światło dla wnętrza jest tym, czym muzyka dla filmu. Jest jednocześnie tłem i akcentem. Przez dobre oświetlenie można wydobyć całe piękno wnętrza a złym popsuć cały efekt.

Przy oświetlaniu pomieszczeń sklepowych światło ma jedno podstawowe zadanie - pokazać towar, który jest dostępny w sprzedaży. W sklepie nie oświetlamy wnętrza jako takiego, tylko produkty poukładane na półkach, ladach, stoiskach. Rodzaj zastosowanego oświetlenia i wystrój wnętrza decydują o całościowym efekcie. Przed przystąpieniem do pracy nad doborem właściwego rozwiązania oświetleniowego, należy dokładnie wiedzieć, z jakiego typu sklepem mamy do czynienia. Wystrój wnętrza, jego bogactwo lub prostota, wyznaczają kierunek doboru oświetlenia. Przy prostym wystroju powinno się stosować jak najprostsze oświetlenie - jednym typem opraw. Może to być zwykła "belka montażowa", czyli oprawa świetlówkowa bez rastrów. Przy "bogatych" wnętrzach oświetlenie jest realizowane głównie za pomocą akcentów świetlnych wydobywających światłem konkretne produkty i miejsca.

Na przykładzie sklepu z Centrum Zastosowań Światła w Pile zaprezentowane zostaną możliwości budowania wnętrza światłem. Przedstawione zostaną sceny oświetleniowe od oświetlenia najprostszego do poprawnego, w tym konkretnym pomieszczeniu. Zmiany, jakie będzie wywoływało światło w poszczególnych scenach, pokażą drogę od oświetlenia wnętrza do oświetlenia produktu.

Zdjęcie nr.1 przedstawia pierwszą scenę oświetleniową. Zastosowane jest tu najprostsze oświetlenie w nieosłoniętych oprawach. Takie rozmieszczenie jak na zdjęciu powoduje jednak nierówny rozkład światła. Zainstalowane świetlówki w barwie 33 dają też jednocześnie światło białe, o średnim poziomie oddawania kolorów. Przy tej świetlówce gorzej odzwierciedlone są barwy ciepłe. Część produktów, z uwagi na nierównomierne oświetlenie i słabsze oddawanie kolorów, jest trudniej zauważalna niż w przykładzie drugim. Tego typu oświetlenie należy określić zatem jako niewłaściwe.

Dopiero od drugiego przykładu można mówić o odpowiednim oświetleniu dla "prostego" sklepu. Tutaj (zdjęcie nr 2) polepszone zostały warunki oświetleniowe przez równomierne rozmieszczenie oświetlenia i zmianę świetlówek. Zainstalowane zostały świetlówki w barwie 840. Świetlówki te dają białe światło o temperaturze barwowej 4000K, ponadto uzyskuje się za ich pomocą wysoki poziom odzwierciedlenia kolorów. Znajdujące się w sklepie produkty wyglądają przy takim oświetleniu bardziej naturalnie.

W omawianym przykładzie mamy do czynienia z małym sklepem z produktami spożywczymi, których opakowania są zazwyczaj w ciepłych kolorach. Dlatego kolejnym krokiem w polepszaniu oświetlenia jest zainstalowanie świetlówek w barwie 830.  Świetlówki te świecą światłem ciepłym o temperaturze barwowej 3000K. Uzyskuje się przez to jeszcze lepsze podkreślenie barw ciepłych. Pokazuje to zdjęcie nr 3.

Dodatkowo w oprawach zostały zainstalowane rastry przysłaniające świetlówki i wpływające na polepszenie rozsyłu światła oprawy.  Przysłonięcie świetlówek jest istotne, wpływa na zmniejszenie olśnienia bezpośredniego i przez to na polepszenie warunków widzenia. Mechanizm działania jest prosty. Jeśli w polu widzenia znajduje się jakiś jaskrawy przedmiot lub źródło światła, nasze źrenice automatycznie reagują na to zwężeniem i tym samym ograniczeniem ilości światła wpadającego do oka. Jest to potrzebne, by receptory znajdujące się na dnie oka mogły poprawnie pracować. Przez zwężenie źrenicy informacja o otoczeniu poza jaskrawym punktem dociera do oka z mniejszą siłą. Ulegają wówczas zatarciu szczegóły otoczenia. Przysłonięcie jaskrawych elementów, w tym przypadku świetlówek, skutkuje rozszerzeniem źrenic i poprawieniem precyzji widzenia. Kierowcy doskonale wiedzą, jak przykrym doznaniem jest jazda samochodem w nocy po nieoświetlonej drodze, przy dużym ruchu pojazdów. Samochody, jadące z naprzeciwka z włączonymi światłami, wpływają na chwilowe pogorszenie widzenia przestrzeni przed maską auta. Tak samo światła odbite w lusterkach przeszkadzają w jeździe. O ile przyjemniej jedzie się pustą drogą, gdy przy długich światłach widzimy dużą przestrzeń przed sobą.

W kolejnej scenie (zdjęcie nr 4) wprowadzona została dodatkowa linia świetlna oświetlająca regały. Specjalne oprawy o rozsyle asymetrycznym ukierunkowują strumień ze świetlówek tak, by padał tylko na regały. Od tego momentu można mówić o ukierunkowaniu światła na produkt, co powinno być regułą w bardzo dobrze oświetlonym sklepie.

Ponadto można wprowadzić do naszego sklepu pojedyncze oprawy akcentujące poszczególne produkty (zdjęcie nr 5).  To, co w sklepie właściciel chce specjalnie podkreślić i uwypuklić, wymaga osobnego, skoncentrowanego oświetlenia.
Obok silnie zaakcentowanego światłem produktu nie można przejść obojętnie. To byłoby sprzeczne z naturą, bo przecież dla człowieka naturalnym odruchem jest zwrócenie się w stronę światła.

W ostatniej scenie (zdjęcie nr 6) modyfikacja polega na zmniejszeniu oświetlenia ogólnego i wprowadzeniu większej ilości oświetlenia akcentowego. Tym sposobem powstało oświetlenie skoncentrowane nie na wnętrzu, tylko na produkcie. W takim sklepie będzie dużo prościej zrobić zakupy i wydać więcej pieniędzy, bo będziemy mogli łatwiej dojrzeć większą ilość produktów.

Po analizie tych przykładów i porównaniu zdjęć 1 i 6, można bez obaw powiedzieć, że to światłem budujemy wnętrze.

Wybierając oświetlenie do sklepu, mamy obecnie bogaty wybór opraw i źródeł światła. Przy oświetlaniu sklepu, w zależności od jego standardu, można zastosować oprawy nasufitowe z rodziny TCS 098, TCS 214, bądź TCS 398. We wnętrzach z sufitami podwieszanymi - z rodziny TBS 230, bądź TBS 515. Są to oprawy rastrowe, doskonale nadające się do takich pomieszczeń. Przy dużych powierzchniach sklepowych, zamiast indywidualnie instalowanych opraw, lepiej jest zastosować linie świetlne, które dają możliwość łączenia opraw między sobą nie tylko mechanicznie, ale również elektrycznie. Zasilanie wystarczy doprowadzić wówczas na początek linii. A cała linia jest mocowana do sufitu, konstrukcji nośnej lub w innym miejscach, mniej licznych niż w przypadku instalowania pojedynczych opraw. Oszczędza się na czasie montażu i kosztach instalacji elektrycznej. Takim nowym rozwiązaniem linii świetlnych jest system TTX 150. Charakteryzuje się on prostym montażem, atrakcyjną linią wzorniczą i niskim kosztem. Do akcentów świetlnych można wykorzystać oprawy z grupy Dueta dla sufitów podwieszanych lub z grupy Soprano, Monza i Musa dla konstrukcji napowierzchniowych. Jako oprawy zwieszane nad stoiskami, np. z owocami, pieczywem, mrożonkami, czyli tam, gdzie potrzebne jest oświetlenie powierzchni poziomych, doskonale sprawdzają się oprawy Garnea i Musa.

Odpowiednie skomponowanie wystroju wnętrza i jego właściwe oświetlenie może dopiero stworzyć przyjemny klimat sprzyjający dokonywaniu zakupów. Może nadać indywidualny charakter wnętrzu, np. tak, by dana sieć sklepów była jednoznacznie identyfikowana. Dobre oświetlenie ułatwia dokonanie wyboru przez klienta. Światło pozwala ukazać sklep w lepszym świetle.

Źródło:  Przemysław Oziemblewski, "Budowanie wnętrza światłem na przykładzie sklepu", PHILIPS (www.klubswiatla.pl)